SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI
OŚRODKA DOKUMENTACJI I INFORMACJI ETNOGRAFICZNEJ
POLSKIEGO TOWARZYSTWA LUDOZNAWCZEGO
OD SIERPNIA 2009 ROKU DO WRZEŚNIA 2010 ROKU
Ośrodek Dokumentacji i Informacji Etnograficznej PTL został powołany na wniosek ówczesnego prezesa Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego prof. Kazimiery Zawistowicz-Adamskiej w 1968 roku. Od początku istnienia siedzibą ODIE PTL jest Katedra Etnologii (od jesieni 2005 r. Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej) Uniwersytetu Łódzkiego. Pracami Ośrodka od 1971 roku do chwili obecnej kieruje prof. Bronisława Kopczyńska-Jaworska.
Ośrodek w omawianym okresie sprawozdawczym prowadził prace w oparciu o dotacje celowe pozyskiwane przez Towarzystwo z Ministerstwa Nauki i Informacji. Od 1999 roku do chwili obecnej, bieżąca działalność Ośrodka w dużym stopniu opiera się o pracę społeczną kierownika ODIE prof. dr hab. Bronisławy Kopczyńskiej-Jaworskiej oraz mgr Małgorzaty Wilbik i dr Ingi Kuźmy. Pozyskiwane za pośrednictwem Towarzystwa fundusze wykorzystywane są na opłacenie prac bibliograficznych, tłumaczeń i obsługę informatyczną baz danych. Nadmienić należy, że pozyskiwane dotacje celowe pokrywają niespełna 50% wartości wykonywanego zadania. Tak zwane środki własne ODIE to prace wykonane społecznie przez zespół. Niektóre świadczenia rzeczowe oraz pomoc w pracach Ośrodka (dyżury – 2 godziny tygodniowo) dzięki życzliwości kierownictwa świadczy oddelegowany pracownik Instytutu Etnologii UŁ.
Działalność informacyjna ODIE PTL, w ciągu ostatnich kilku lat, w związku z dynamicznym rozwojem i rozprzestrzenianiem się internetu oraz sytuacją kadrową Ośrodka została wyraźnie ograniczona. W chwili obecnej Ośrodek w pierwszym rzędzie gromadzi materiały do bieżącej bibliografii etnografii polskiej w internecie oraz opracowuje wybory z tej bibliografii do analogicznych publikacji międzynarodowych. W ramach corocznych grantów z Ministerstwa Nauki i Informacji w Ośrodku przygotowywane są wybory dla międzynarodowych bibliografii: Internationale Volkskundlische Bibliography i International Bibliography of Social Science. W 2009 roku opracowano na nośnikach komputerowych 350 not bibliograficznych etnografii polskiej za 2008 rok dla IVB oraz 340 not dla IBSS. W wyniku tych prac ukazują się noty bibliograficzne o polskich wydawnictwach w drukowanych, międzynarodowych rocznikach bibliograficznych oraz w prowadzonej przez IBSS bazie on-line dostępnej na subskrybowanej stronie internetowej www.ibss.ac.uk. W tym miejscu pragniemy przypomnieć, że Ośrodek Dokumentacji i Informacji Etnograficznej niestety nie ma wpływu na dobór not przez Redakcje zagraniczne, jak również przestoje wydawnicze nie wynikają z naszej winy.
Drugim podstawowym zadaniem wykonywanym w ODIE są prace związane z bieżącą bibliografią etnografii polskiej w internecie. W omawianym okresie sprawozdawczym dzięki dotacji z MNiI oraz pracy społecznej opracowano i zapisano w komputerowej bazie danych łącznie 2000 not bibliograficznych. W realizacji omawianego zadania brali udział prof. dr hab. Bronisława Kopczyńska-Jaworska, dr Inga Kuźma, mgr Małgorzata Wilbik oraz mgr Anna Deredas i Alicja Piotrowska – studentka IV roku etnologii.
W 2010 r. Ośrodek w dalszym ciągu prowadzi prace uzupełniające nad „Bibliografią etnografii polskiej w internecie”. W chwili obecnej bibliografia internetowa udostępniana na stronie http://bep.uni.lodz.pl zawiera ogółem 26549 not bibliograficznych w tym: 4532 noty za lata 1926-1939, 8007 not za lata 1986-2000, 5169 not za lata 2001-2003, 7377 not za lata 2004-2008 oraz 553 noty za rok 2009.
Nadmienić należy, że w roku bieżącym Ośrodek ze względu na pewne ograniczenie funduszy przyznanych przez Ministerstwo zmuszony został do pomniejszenia o połowę wyborów bibliograficznych opracowywanych dla bibliografii międzynarodowych IVB i IBSS oraz prawie 400 not bibliograficznych mniej zostanie przygotowanych i zapisanych w bieżącej bibliografii etnografii polskiej w Internecie. Wysokość dofinansowania w roku 2009 wynosiła: 40.350,- zł. Na rok 2010 przyznano Ośrodkowi kwotę 29.700,- zł.
W tym miejscu musimy przypomnieć, iż w obecnej sytuacji powszechnego podnoszenia się kosztów pracy, realizacja bibliografii nisko opłacanej i wymagającej dodatkowego wkładu nie opłacanej pracy napotyka na coraz większe trudności. Z dużym wysiłkiem udaje nam się pozyskiwać osobę do prac zleconych przy bibliografii.
Tak jak już informowali materiały z lat 1926-1939 i 1986-2000 w dalszym ciągu wymagają uzupełnień i weryfikacji, ale pokazanie ich w internecie pozwala na pełniejszą prezentację dotychczas niepublikowanych materiałów (zwłaszcza tych niepublikowanych z lat 1991-2000).
Biorąc pod uwagę charakter otrzymywanych przez Towarzystwo grantów celowych, które wyraźnie określają zakres i możliwości wykonywanych prac, Ośrodek stale szuka możliwości pozyskania dodatkowych funduszy, które pozwoliłyby na zintensyfikowanie dotychczasowych prac i uzupełnienie braków w bazie.
Kierownik ODIE PTL
Prof. dr hab. Bronisława Kopczyńska-Jaworska
Sprawozdanie przygotowała
Mgr Małgorzata Wilbik